Ineke van Laanen — “Kerstavond met oma”

Vandaag presenteren we het zesde kerstverhaal uit de Kabook Kerstspecial 2025, geschreven door Ineke van Laanen. Ineke won dit jaar de allereerste editie van de Cozy Wintercrime Schrijfwedstrijd met haar verhaal De Hardloopclub — dat in 2026 bij Kabook zal verschijnen. Haar stijl is menselijk, subtiel, psychologisch en altijd elegant verhalend, met een ondertoon die zacht prikkelt.

✨ Over Ineke van Laanen 

Ineke van Laanen woont in Nijmegen en schrijft al sinds haar jeugd korte verhalen met een scherpe blik op menselijke relaties. Ze won de eerste Cozy Wintercrime Schrijfwedstrijd met De Hardloopclub (verschijnt in 2026). Naast schrijven houdt ze van theater, zingen en hardlopen, passies die haar verhalen hun levendige, menselijke toon geven.

💫 Kerstspecial — Dag 6

In “Kerstavond met oma” neemt Ineke je mee in een sfeervol, licht-duister kerstverhaal waarin eenzaamheid, herinnering en familiebanden verschuiven in een decor vol kerstlichtjes en schaduwen. Een verhaal dat begint als een stille avond, en eindigt in iets wat je niet snel vergeet.

👉 Lees hieronder het kerstverhaal van Ineke van Laanen:

KERSTAVOND MET OMA

Ineke van Laanen

Brit zat in haar eentje aan de kerstmaaltijd in het grote huis dat ze van haar oma had geërfd. In de hoek stond een reusachtige kerstboom met paarse en lila ballen; aan de muren hingen takken met kleinere ballen in dezelfde kleurschakering. De tafel was gedekt met het damasten tafelkleed dat ze in de kast had gevonden; het tafelzilver had ze opgediept uit de keukenla en net zo lang opgewreven totdat het glansde. De kalkoen lag te glimmen op een zilveren schaal. De salade met mozzarella, tomaatjes en rucola was perfect gelukt. De kaarsen  die verspreid over de tafel stonden, legden een zachte gloed over alles. Brit had haar zwarte glitterjurkje aan, met een diep uitgesneden decolleté. In haar oren hingen zilveren hangers en haar lippen had ze vuurrood gestift.
Ze kon een glimlach niet onderdrukken toen ze terugdacht aan het verbaasde gezicht van haar vriendin Tessa.
‘Maar wie nodig je dan úit?’ had Tessa gevraagd, met ogen, groot van verbazing.  
‘Niemand,’ had ze rustig geantwoord.
‘Helemaal niemand?’
‘Helemaal niemand.’ Brit had haar vriendin onbewogen aangekeken.
‘Maar dat is toch niet léuk?’
‘Ik vind mezelf uitstekend gezelschap.’
Brit schonk zichzelf een glas wijn in en keek naar de foto van haar oma op het dressoir. Het was toch eigenlijk een lief mens geweest. Ze zuchtte. 
‘Zalig kerstfeest,’ zei ze hardop en ze hief het glas. Heel even voelde ze een steek van gemis. Vorige jaar zat ze hier nog met Steven, de man met wie ze 15 jaar lief en leed had gedeeld. Op een dag had hij haar verlaten. Pats boem weg. Haar vriendinnen hielden hun hart vast of ze het zou redden in haar eentje.
Maar het afgelopen jaar was zo goed verlopen dat haar vriendinnen er versteld van stonden. Terwijl ze zich vroeger, toen Steven en zij nog samen waren, vaak terug trok, was ze dit jaar helemaal los gegaan. Ze had zich aangesloten bij een filosofieclub, een wandelclub, een leesclub en een kookclub. Ze had zelfs een maandje een minnaar gehad. Diep van binnen was er wel die vage onrust gebleven, die beklemming die ze maar niet kwijtraakte, maar na een jaar therapie had Brit besloten dat die er nu eenmaal bij hoorde. Weltschmez, had ze het vanaf toen genoemd. Dat woord alleen wist haar te verzoenen met al haar sombere buien.
En toen was dit prachtige huis haar in de schoot geworpen…. Haar oma, die er gewoond had, was overleden en zij had het geërfd. Eigenlijk was het veel te groot voor haar en ergens, zo moest Brit bekennen, beangstigde het haar ook, met zijn strenge luiken, zijn hoog gewelfde plafond en zijn kille gangen.
Brit had haar oma de laatste maanden verzorgd. Die was daar zo blij mee dat ze uiteindelijk de notaris aan haar bed had ontboden en bepaald had dat ze het huis en alles wat erin stond, wilde nalaten aan haar kleindochter. Brit had fijntjes geglimlacht.
Hoewel oma een sterk hart had, was ze spoedig daarna overleden.
‘Sneller dan verwacht, vind je ook niet?’ had haar buurvrouw gezegd, terwijl ze Brit onderzoekend aankeek. Die had haar schouders opgehaald en geen antwoord gegeven.
Ze was nu al een week in het huis om te voelen of ze er kon aarden en of het huis haar zou accepteren. Ze voelde dat de verhoudingen zo lagen: het huis bepaalde en zij kon alleen maar volgen. Maar verkopen kon altijd nog. Kerstavond zou de  ultieme test zijn.
Ze deed er alles aan om zich thuis te voelen. Bloemen op tafel, foto’s van haar vriendinnen aan de muur. Maar het huis gaf zich nog steeds niet gewonnen. Een beetje bozig bleef het kilte uitstralen, ook al had ze de verwarming extra hoog gezet.   
De wind floot om het huis heen en het huis kraakte op een manier die ze zich herinnerde van toen ze hier als kind kwam — alsof het langzaam en zwaar ademde. Brit rilde en schonk haar tweede glas wijn in. Ze keek opnieuw naar de foto van haar oma. In haar blik lag zoveel vertrouwen,  zoveel goedheid ook, dat ze er niet langer naar kon kijken en de foto omdraaide.
Ze sneed de kalkoen aan en prikte een stukje aan haar vork. Hoe fantastisch hij er ook uitzag, hij smaakte nergens naar. Mistroostig nam Brit een grote slok wijn en spoelde de kalkoen weg.
Ze keek naar het raam. Alleen het spiegelbeeld van haar eigen gezicht keek terug. Even dacht ze dat ze daarachter iets zag bewegen, maar toen ze beter keek, zag ze dat het een tak was die in de wind zwiepte.  
‘Gewoon de wind,’ zei ze hardop. Haar stem klonk onvast. Ze schraapte haar keel. 
‘Gewoon de wind,’ herhaalde ze en ze knikte erbij, als om zichzelf te overtuigen.
Toen ze een doffe tik tegen het raam hoorde, stond haar hart stil. Langzaam kwam ze overeind, liep naar het venster en keek. Ze zag niets, buiten haar eigen reflectie, bleek en nerveus. Ze ging weer zitten en sneed opnieuw een stuk kalkoen af. Haar hand beefde, toen ze een stukje naar haar mond bracht. Ze zocht op haar telefoon naar rustgevende muziek, scrolde voorbij de meditatiemuziek en klikte Stille Nacht, Heilige nacht aan. Ze stelde zich voor dat haar angstige gedachten op een wolkje wegdreven en ze gaf zich over aan de muziek. Dit eeuwenoude lied bood miljoenen mensen troost, over de hele wereld, op ditzelfde moment. Ineens voelde Brit hoe eenzaam ze was. Ze dwong zichzelf om mee te zingen met het lied, zachtjes eerst, allengs harder. Tenslotte dropen de tranen over haar wangen en klonk haar gezang schel door de stille kamer. Wat was er toch met haar aan de hand? Net toen ze weer een stukje kalkoen naar binnen wilde werken, hoorde ze het geluid weer, sneller dit keer. Vier keer, ritmisch. Tik tik tik tik. In de ruit zag ze een vage schaduw. Hoewel de ogen ontbraken, keek de gestalte haar toch aan. Ze voelde de blik branden door het glas heen. Brit huiverde en wist dat het haar oma was. Hoe ze haar had aangekeken, die laatste avond toen ze haar het drankje gaf. Alsof ze had gevoeld… Ze schudde het beeld van zich af.
 Diep in Brits binnenste trilde iets mee. Het was de duisternis, haar donkere kant, waar ze zich zo lang tegen had verzet en waarmee ze sinds de therapie een fragiele vrede had gesloten. Na het gebeuren met haar oma had het zich weer geroerd en was het als een groot, log beest in haar overeind gekomen.
In paniek greep ze de foto van haar oma, keek naar de droevige, begripvolle ogen en smeekte haar om haar te vergeven. Maar ze wist dat haar smeekbede te laat kwam.
Plotseling knapte de lamp in de kamer en werd het donker. Volslagen donker. Ze zag en hoorde niets meer, buiten het geluid van haar adem, schokkerig en snel. De stilte werd dik en verstikkend. Brit greep haar telefoon, maar eigenlijk wist ze het al. Geen signaal. Ze trilde en richtte haar telefoon op het raam. In de zwakke lichtstraal zag ze dat er iets stond geschreven op het beslagen glas. IK BEN BINNEN.
Ze greep weer naar de foto, maar die begon ineens te bewegen in haar handen. De zachte, begripvolle ogen waren veranderd in gloeiende kooltjes, die dwars door haar heen keken. Ze draaide zich langzaam om. In de deuropening naar de hal stond haar oma, maar toch was ze het niet. De ledematen waren te lang, de ogen ontbraken. De gestalte bewoog zich niet, maar ademde wel. Een diepe, schurende ademhaling, als zaten de longen vol stof.
‘Oma,’ fluisterde Brit.
 De reactie kwam niet met woorden. Alleen een geluid, alsof iemand over droog glas kraste. Langzaam tilde haar oma haar hand op en wees naar haar. Toen hoorde ze de tikken op het raam weer. Ze draaide zich naar het raam toe en zag hoe haar eigen spiegelbeeld haar grijnzend aankeek. Met bleke knokkels tikte het op de ruit. Tik,tik,tik,tik.

-

-------------------------------------------------------------------------

🎄 Over de Kabook Kerstspecial 2025

Van 15 t/m 21 december publiceren we elke dag een nieuw, exclusief kerstverhaal van één van onze Kabook-auteurs. Op 22 december verschijnt de complete kerstbundel als kerstcadeau voor al onze lezers.

👉 Gisteren: kerstverhaal van Tess Amoré
👉 Morgen: kerstverhaal van Yvonne Hooge